Jan Mulder was zo ongeveer mister Golfbreker, maar had nog veel meer in zijn mars.

Dat zijn dochter Annemarie op zijn begrafenis vier kantjes nodig had om zijn leven te beschrijven, was geen toeval. Jan Mulder was een veelzijdig man, die zijn leven lang bewees dat zijn hoofdmeester ongelijk had.

Arbeidersgezin
Mulder was op 6 juni 1932 geboren in een arbeidersgezin in Winschoten. En dat zou hij weten ook. Aan het einde van de lagere school vertelde de hoofdmeester hem dat hij ‘als arbeiderskind’ geen toets voor vervolgonderwijs hoefde te doen. Een dubbeltje werd in die tijd immers nooit een kwartje. Het kwetste Jan zozeer dat hij volgens Annemarie zijn hele leven bezig was het tegendeel te bewijzen.

Praatgraag
Niet dat het alleen maar kommer en kwel was op de lagere school in Winschoten. Zijn geschiedenisleraar kon zulke mooie verhalen vertellen dat Jan er een levenslange fascinatie voor geschiedenis aan overhield. Een wandelende encyclopedie werd de praatgrage Jan, soms tot ergernis van zijn kinderen. ,,Gingen we naar een kasteel, vertelde hij uitgebreid over de geschiedenis ervan. Daar hadden we niet altijd zin in.’’

Schminken
Jan werd al jong beroepsmilitair. Bij de geneeskundige troepen in de Juliana van Stolbergkazerne aan de Leusderweg, om precies te zijn. Zo kwam hij ook in Amersfoort terecht, waar de opleiding voor militair bij Geneeskundige Troepen was. Annemarie: ,,Later gaf hij als instructeur les in anatomie en hygiëne. Eén van zijn hobby’s was schminken, dus hij leefde zich helemaal uit als er een oefening werd gedaan. Nepwonden maken vond hij prachtig.’’

Woningnood
Als militair liep Jan de vierdaagse in Nijmegen en daar ontmoette hij Riet Grootendorst uit Bodegraven. Het stel trouwde in 1961, maar ging vanwege de woningnood pas in 1963 samenwonen aan de Ringweg Kruiskamp. In 1967 werd Marjan geboren, Annemarie volgde in 1969. Toen de kinderen nog klein waren, deed Jan in de avonduren eerst de mavo en daarna de havo. ,,Als revanche op de bovenmeester,’’ aldus Annemarie. Op vele gebieden slurpte Jan elke kennis op die hij maar te pakken kon krijgen. Kunst, muziek, geschiedenis, hij wist alles en anders zocht hij het op.

Vertellen
Ondertussen vertelde hij vaak en graag over het verleden. Over hoe zijn vader als landmeter in de Noordoostpolder was overleden, toen Jan 17 was. Over zijn moeder, die in de Tweede Wereldoorlog met haar sociale hart twee Duitse kind- soldaten te eten had gegeven, iets wat haar in de buurt werd nagedragen. Maar na de oorlog keerde één van de Duitse soldaten terug om haar alsnog te bedanken. Ook de baptistenkerk, waar Jan zijn hele leven aan verbonden zou blijven, was een onuitputtelijke bron.

Denemarken
Annemarie: ,,Vanuit de baptisten- kerk was er na de oorlog een actie, Red Barnet. Nederlandse kinderen mochten in 1946 naar Denemarken om aan te sterken. Mijn vader ging als 13-jarige naar het dorpje Nyrup in Noord-Jutland. Hij is daar vier maanden geweest en maakte kennis met twee families die kinderen in zijn leeftijd hadden. Daar is hij zijn hele leven bevriend mee gebleven en wij ook. We gingen en gaan nog steeds elk jaar naar Denemarken op vakantie, we spreken allemaal Deens en delen lief en leed met de families Nielsen en Hjeds. Sommigen waren ook op zijn begrafenis.’’

Sinterklaas
Als gezelschapsmens besloot Jan in 1970 sinterklaas te worden in de wijk Schuilenburg, waarheen het gezin Mulder was verhuisd. Hij zou het tot 1980 blijven. Marjan: ,,Wij hadden als kinderen niks door en geloofden de smoesjes waarom hij nooit bij ons was met Sinterklaas. We mochten ook niet op zijn slaap- kamer komen rond die tijd. Daar hing zijn pak natuurlijk.’’ Sinterklaas maakte elk jaar een rondrit door de wijk en streek dan neer bij stomerij Van Doggenaar aan het Operaplein. Daar vertelde hij spannende verhalen aan de kin- deren, nam tekeningen in ontvangst en deelde mandarijnen uit. Jan genoot van zijn rol. Annemarie: ,,Op de begrafenis zei een vriend dat als Sinterklaas een beroep was geweest, mijn vader dat geworden was. Hij heeft zijn pak met kerst zelfs eens meegenomen naar Denemarken, om te laten zien hoe wij in Nederland Sinterklaas vierden. Ik was toen zwarte piet en samen traden we op in het dorpshuis van Nyrup.’’

Golfbreker
Met dezelfde passie ging Jan na zijn pensionering aan de slag bij Radio Golfbreker, toen nog de Amersfoortse Ziekenzender, nu een regionale zender. Annemarie: ,,Daar kwamen al zijn interesses samen. Hij had een enorme platencollectie van opera tot Johnny Cash en Nederlandse kwaliteitsmuziek. Geen plaat werd gedraaid zonder eerst iets over de geschiedenis te vertellen. Hij deed interviews, maakte radioreportages en was apetrots als hij grootheden als Gerrit den Braber of Willy Walden naar de Golfbreker in de Nieuwstraat wist te krijgen. Pa deed drie programma’s, had vaste luisteraars en kon zijn ei helemaal kwijt.’’ 22 jaar was hij aan de Golfbreker verbonden, vorig jaar werd hij erelid. Tot zijn grote genoegen. Annemarie: ,,Hij hield van aandacht. Dit artikel had hij ook prachtig gevonden.’’

Dit artikel verscheen oorspronkelijk in het AD, op 19 februari 2013: Van Wieg tot Graf: Jan Mulder